Hindi Lang Laro: Ang Sabong bilang Paraan ng Pamumuhay sa Pilipinas

CABUYAO, LAGUNA, PILIPINAS — Ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay hindi na bago—ito ay bahagi na ng kultura, kabuhayan, at pakikipagkapwa sa maraming bahagi ng bansa. Sa Pilipinas, ang sabong—o laban ng mga manok panabong—ay hindi lamang isang libangan kundi isang tradisyong nakaugat sa kasaysayan.

Isang Linggo ng hapon sa Cabuyao, dalawang lalaki ang nasa gitna ng lumang sabungan—bawat isa’y may hawak na manok panabong. Tumunog ang buzzer at nagsimula ang laban. Sa loob ng 24 segundo, matapos ang matinding palitan ng sipa, nanalo ang puting manok ni Borick Alcazar—isang underdog na bumawi.

Para kay Alcazar, ang panalo ay higit pa sa karangalan—isa itong patunay na ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay nagbibigay pag-asa sa bawat laban.

Hindi Lang Laro: Ang Sabong bilang Paraan ng Pamumuhay sa Pilipinas

Isang Pamana ng Kasaysayan

Ang sabong ay matagal nang bahagi ng kasaysayan ng Pilipinas. Noong dumating si Ferdinand Magellan noong 1521, naitala na niyang laganap na ito sa mga katutubo. Sa mga lalawigan, nananatili itong mahalagang bahagi ng kultura at kabuhayan.

Ang mga manok panabong ay sinasanay nang maigi—pinapakain ng espesyal, pinapainom ng bitamina, at inihahanda sa matinding labanan. Bago ang sabong, itinatali ang matutulis na tari sa kanilang mga paa—ang mga patalim na tumutukoy sa kapalaran ng laban.

Ang Doktor ng Sabungan

Matapos ang laban, dinala ni Alcazar ang kanyang manok sa labas ng sabungan, kung saan may isang lalaki na may madugong kamay ang naghihintay sa tabi ng kahon ng mga karayom at sinulid. Siya ang tinatawag na doktor ng sabungan—isa sa mga propesyon na patunay kung paanong ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay lumilikha ng kabuhayan hindi lamang para sa mga sabungero, kundi pati sa mga taong may kasanayan sa larangang ito.

Tahimik ang manok, dama ang sugat. Maingat itong tinahi ng doktor ng sabungan—isang taong kumikita ng ₱200 kada tahi, batay sa reputasyon at galing. Kapag namatay ang manok, walang singil; iluluto na lang ito ng butcher.

Sa ganitong paraan, makikita kung paanong ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay nagbibigay kabuhayan hindi lamang sa mga sabungero, kundi pati sa mga manggagawang may espesyal na papel sa sabungan.

Mula sa Labanan Hanggang sa Hapunan

Hindi lahat ng manok ay nabubuhay pagkatapos ng laban. Ang mga natatalo ay karaniwang niluluto at kinakain ng mga sabungero o ibinabahagi sa kanilang mga kaibigan—isang praktikal na tradisyon na bahagi ng kultura sa sabungan. Ngunit ang mga nanalong manok—tulad ng kay Alcazar—ay tinuturing na mahalaga. Sila’y aalagaan nang husto, papakainin ng pinakuluang itlog, karot, at bibigyan ng mga bitamina at antibiotic upang mapabilis ang paggaling.

Pagkaraan ng tatlo hanggang limang buwan, kapag bumalik na ang lakas at kumpiyansa, isasabak muli sila sa sabungan—mas matalino, mas malakas, at mas bihasa. Sa ganitong paraan, ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay hindi lamang umiikot sa isang laban, kundi sa patuloy na siklo ng pag-aalaga, paghahanda, at pagpapaikot ng kabuhayan ng libu-libong Pilipino.

Komunidad ng Sabungero

Sa pagitan ng mga laban, naghuhulog ng barya at perang papel ang mga tao sa gitna ng entablado—hindi para sa sugal, kundi bilang tulong sa isang sabungerong kasalukuyang naka-confine sa ospital. Sa ibang pagkakataon, ang sabong ay isinasagawa bilang fundraising para sa mga lamay o libing ng kapwa sabungero. Isa itong malinaw na patunay na ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay hindi lamang nakasentro sa kompetisyon, kundi sa bayanihan at pakikipagkapwa.

Ang sabungan ay nagsisilbing komunidad—isang lugar kung saan ang mga tao ay hindi lamang tumataya, kundi nagkakaisa para sa kapakanan ng isa’t isa.

Sa likod ng arena, nakaupo si Teody, isang tsuper, sa pinakahuling hilera. Hindi siya tumataya ngayon—kinapos sa kita ngayong linggo. Pero narito pa rin siya, para sa kasiyahan, kwentuhan, at samahan. “Ang pinakamalaking panalo ko? ₱12,000,” aniya. “Binili ko ng washing machine. ’Yung natira, ginastos sa beer.”

Para kay Teody, ang halagang napanalunan niya ay higit pa sa karaniwang sahod ng isang manggagawang Pilipino. Habang ang ilan sa kanyang mga kaibigan ay nagtatrabaho abroad, mas pinili niya ang sabungan—ang mundong alam niya. Para sa kanya, ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay isang alternatibong kabuhayan na hindi kailangan ng passport—kundi ng tapang, tiyaga, at konting swerte.

Hanapbuhay lang

Nang tanungin si Borick Alcazar kung bakit siya nagsasabong, simple lang ang kanyang tugon:
“Hanapbuhay lang.”
Walang paligoy-ligoy. Para sa kanya, ito ang pinagkukunan ng kabuhayan, ang kanyang pangunahing paraan ng ikinabubuhay.

At hindi lang siya. Para sa libu-libong sabungero sa buong bansa—mula sa mga breeder, handler, tagatari, kristo, hanggang sa mga mananahi ng sugat—ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay isang realidad na hinubog ng panahon, pangangailangan, at kultura.

Hindi ito basta libangan. Ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay isang pagsasanib ng trabaho, tradisyon, at oportunidad. Sa likod ng bawat laban ay kabuhayang itinaya—hindi lang para sa panalo, kundi para sa ikabubuhay.

Paano Manood ng Sabong sa Pilipinas

Ang sabong bilang paraan ng pamumuhay sa Pilipinas ay hindi natatapos sa isang araw—ito ay isang tuloy-tuloy na aktibidad na isinasagawa buong taon. Bagama’t may mga laban sa halos bawat araw ng linggo, ang Linggo ang pinakaabala at pinaka-mainit ang aksyon, kung kailan dagsa ang mga sabungero at mananaya mula sa iba’t ibang lugar.

Sa Cabuyao Coliseum sa Laguna, halimbawa, may sabong mula Martes hanggang Linggo, simula 9:00 a.m. at tumatagal hanggang hapon. Dito, makikita ang tunay na buhay sa sabungan—ang saya, tensyon, at pakikipagkaibigan.

Kung nais mong makapanood o makilahok, ang pinakamabisang paraan ay magtanong sa mga lokal—mga tricycle driver, tindero, o guwardiya. Sa mga lugar kung saan ang sabong ay bahagi na ng pang-araw-araw na buhay, tiyak na may makakatulong sa iyo upang malaman kung kailan at saan ang susunod na laban.

Magbasa pa:-

• Knife vs Bare-Knuckle Cockfighting: Pag-unawa sa Mga Pangunahing Pagkakaiba at Estilo
• Top 5 American Bloodlines na Ginamit sa Pilipinas
• Cockfighting

Mga Madalas Itanong (FAQ)